W Jupiter wykonujemy usługi kabotażowe w różnych krajach Europy. Obsługujemy również kabotaż we Francji. Tak jak i w innych państwach UE, ogólne ramy i zasady tego rodzaju przewozów są tam regulowane przez przepisy wspólnotowe. Uzupełniają je zaś szczegółowe przepisy krajowe. Jak działa kabotaż na terenie Francji z punktu widzenia polskiego przewoźnika?
Przewozy kabotażowe w UE i kabotaż we Francji
Warto najpierw przypomnieć, co to jest przewóz kabotażowy – pod tym pojęciem rozumiemy transport ładunku między dwoma wybranymi punktami na terenie innego kraju (lub krajów) niż kraj przewoźnika. Innymi słowy, jeśli firma z Polski wykonuje transport do Francji, a następnie odbiera ładunek i przewozi go do innego miejsca w tym państwie, to wykonuje wówczas transport kabotażowy. Jeśli chcesz poznać temat bardziej szczegółowo, zachęcamy do zapoznania się z artykułem o tym, co to jest kabotaż.
Transport kabotażowy jest czymś, co nie jest dobrze widziane przez państwa, w których się on odbywa. Zazwyczaj oznacza bowiem konkurencję wobec firm, które działają na lokalnym rynku. Jednocześnie dla zleceniodawców jest to coś korzystnego, bo przeważnie jego efektem są dla takich osób niższe koszty przewozu. Dla przewoźnika jest to natomiast doskonała okazja nie tylko żeby zarobić, ale i zredukować puste przebiegi i poprawić efektywność logistyczną firmy.
Jeśli chodzi o kabotaż, Francja nie jest tu wyjątkiem – chroni swój rynek, lobbując za przepisami, które ograniczają prawo kabotażu na swoim terenie. Przewozy kabotażowe w tym kraju można jednak wykonywać na zasadzie ogólnych unijnych regulacji, aczkolwiek należy brać pod uwagę pewne szczegółowe zasady, które w tym kraju obowiązują (np. w kontekście tego, jaka jest kara za kabotaż we Francji wykonany z naruszeniem norm). Nie zmienia to jednak faktu, że ze względu na duże znaczenie transportu we Francji, a także położenie geograficzne i ważną rolę tego kraju na szlakach handlowych oraz istotną pozycję w światowym przepływie towarów, jest to jeden z krajów, w których wykonuje się najwięcej operacji kabotażowych w Europie.
Francja kabotaż – zasady i przepisy kabotażu we Francji
Przewozy kabotażowe zostały uregulowane w tak zwanym Pakiecie Mobilności, który wszedł w życie w 2022 roku. W 2024 roku pozostaje on najbardziej aktualnym dokumentem w tym kontekście, określając normy prowadzenia kabotażu w krajach unijnych.
Zgodnie z tymi przepisami kabotaż:
- jest realizowany przez przewoźnika po realizacji transportu międzynarodowego na terenie innego państwa członkowskiego (nie można rozpoczynać operacji transportowej od kabotażu)
- musi mieć charakter tymczasowy
- może być realizowany tylko wtedy, gdy przewoźnik posiada odpowiednie dokumenty (m.in. unijną licencję na transport międzynarodowy, list przewozowy CMR)
- jest przypisany do ciężarówki lub zestawu, którym wykonano przewóz międzynarodowy
Jako że przewozy kabotażowe w UE są uszczegóławiane przez prawo krajowe, przewoźnik powinien zawsze sprawdzać, jakie dokładnie są zasady w danym państwie. Jeśli chodzi o kabotaż po Francji, warto zwrócić uwagę na dozwoloną liczbę miejsc załadunku i rozładunku oraz podejście do listów przewozowych. Prawo kabotażu we Francji jest tak skonstruowane, że jeden list przewozowy CMR oznacza jedną operację kabotażową. Jeśli zatem do wykonania jednej operacji kabotażowej potrzebne są dwa dokumenty CMR, według francuskich przepisów będzie ona traktowana jako dwie osobne operacje.
Kabotaż na terenie Francji – kto może wykonywać i ile operacji można przeprowadzić?
Do tego, aby wykonywać kabotaż drogowy we Francji, uprawnione są podmioty z krajów Unii Europejskiej oraz państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego takich jak Norwegia i Islandia. Ich pracownicy muszą rzecz jasna posiadać niezbędne dokumenty uprawniające do realizacji przewozów na obszarze wspólnotowym.
Tak jak w innych krajach Unii, kabotaż we Francji:
- może dotyczyć maksymalnie do trzech operacji transportowych z różnymi listami przewozowymi
- należy wykonać w ciągu siedmiu dni od wyładunku towarów w ramach początkowego przewozu międzynarodowego
- musi uwzględniać czterodniowy okres “cooling-off”, zgodnie z którym po zakończeniu operacji kabotażowej i opuszczeniu kraju przez pojazd, w którym kabotaż jest dokonywany, nie można w tym samym kraju wykonywać kabotażu tym samym pojazdem przez kolejne 4 dni robocze
Zasady te powinny być ściśle przestrzegane przez przewoźników. Warto zwrócić uwagę na to, że kabotaż drogowy może być monitorowany i weryfikowany nie tylko na podstawie dokumentów, ale i informacji zawartych w tachografie pojazdu.
Kabotaż po Francji w praktyce
Aby łatwiej zrozumieć, na czym polegają przewozy kabotażowe, warto przedstawić tę tematykę na konkretnych przykładach.
W pierwszym z nich nasza firma transportowa otrzymuje zlecenie na transport międzynarodowy do Francji, którego celem jest magazyn w centrum logistycznym w Lyonie (transport tekstyliów). Po zakończeniu tej operacji możemy – na przykład – podjąć ładunki kabotażowe z Lyonu do Tuluzy (transport obuwia), z Tuluzy do Nantes (transport ubrań), a następnie z Nantes do Paryża (ponownie transport obuwia). W tym momencie musimy wrócić do Polski, wykonując na przykład transport Paryż – Łódź (transport odzieży), jako że przeprowadziliśmy trzy operacje kabotażowe na terenie Francji. Co istotne, na wykonanie przewozów z Lyonu, przez Tuluzę, Nantes do Paryża mamy maksymalnie tydzień czasu.
Możemy również zdecydować się na inne rozwiązanie i po rozładunku w Lyonie podjąć zlecenie na transport do Włoch – z Marsylii do Mediolanu.
Oznacza to zarazem, że po zakończeniu tego przewozu nie możemy przez cztery kolejne dni wykonywać kabotażu we Francji tym samochodem. Jeśliby zatem w ciągu dwóch kolejnych dni nastąpił powrót pojazdu do Polski oraz kolejny transport do Francji, kabotażowy przewóz w tym kraju tym pojazdem moglibyśmy wykonać dopiero po upływie kolejnych dwóch dni.
Istnieje też inna opcja. Po wykonaniu przewozu do Lyonu, możemy zdecydować się na przejazd do Hiszpanii. Tam możemy podjąć ładunek w Madrycie, dostarczając go na przykład do Barcelony, wykonując przewóz kabotażowy w Hiszpanii.
To czego nie wolno nam zrobić, to pojechać bez ładunku do Lyonu, aby podjąć ładunek, próbując zrealizować kabotaż po Francji. Takie działanie byłoby niezgodne z przepisami i groziłoby nam poważnymi konsekwencjami.
Kabotaż Francja: mandat – kara za kabotaż we Francji
Jeśli przewoźnik naruszy zasady kabotażu, musi liczyć się z surowym podejściem władz i kontrolerów. Mandat za kabotaż we Francji może wynieść nawet do 15 tys. euro. Ponadto, do czasu rozwiązania problemu (np. uzupełnienia dokumentacji), pojazd może zostać zatrzymany. Nieokazanie dokumentów do kontroli może zaś oznaczać nałożenie grzywny do 1500 euro. Ponadto, przewoźnikowi może grozić roczny zakaz wykonywania przewozów kabotażowych we Francji. Warto też podkreślić, że kara za kabotaż we Francji to także nawet do jednego roku więzienia, jeśli podmiot realizujący transport jest zarejestrowany w kraju, który nie ma pozwolenia na przeprowadzanie operacji w tym państwie.
Mandat za kabotaż we Francji może być nałożony z różnych powodów. Jednym z nich może być zagubienie przez kierowcę listu przewozowego CMR lub faktur za wykonywany kabotaż, czyli nieokazanie dokumentów. Z karą należy się liczyć, gdy list przewozowy CMR zawiera niekompletne dane, np. brak w nim informacji o miejscu i czasu załadunku lub rozładunku, brak w nim wymaganych pieczątek czy dat, czy numeru rejestracyjnego pojazdy używanego do kabotażu. Kary są też nakładane np. za zbyt dużą liczbę przewozów kabotażowych.
